دشمنی آشکارا

امام عسکری علیه السلام:

أضعَفُ الأَعداءِ کَیداً مَن أظهَرَ عَداوَتَهُ؛

آن دشمنى ضعیفترین نیرنگ را دارد که دشمنى‌اش را آشکار کرده است.

الدرّة الباهرة: ص ۴۶ ح ۱۵۳ / چشم تماشا، ص224.

نیکی به خانواده

امام صادق سلام الله علیه :

مَن حَسُنَ بِرُّهُ فى اَهلِ بَیتِهِ زیدَ فى رِزقِهِ؛

هر کس به شایستگى در حقّ خانواده ‏اش نیکى کند، روزیش زیاد مى‏ شود.

الدعوات ، ص 127؛ دانش‏نامه قرآن و حدیث، ج 3، ص 450.

اثر توبه

راوی: ـ لِمَن سَأَلَهُ: هَل یَنفَعُ البِرُّ بَعدَ الفُجورِ؟ـ:

.

نَعَم؛ إنَّ التَّوبَةَ تَغسِلُ الحَوبَةَ، وإنَّ الحَسَناتِ یُذهِبنَ السَّیِّئاتِ؛

راوی می گوید : پیامبر خدا صلى الله علیه و آله ـ خطاب به کسى که پرسید: آیا پس از گناه، نیکى سود مى‌بخشد؟ ـ: آرى؛ توبه، گناه را مى‌شوید و نیکى‌ها، بدى‌ها را از بین مى‌برند.

کنز العمّال: ۱۲ / ۴۶۴ / ۳۵۵۵۹/ خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث: ج1 ص246.

سنگِ بناى اسلام

 امام صادق علیه السلام:

أثافِیُّ الإِسلامِ ثَلاثَةٌ: الصَّلاةُ، وَالزَّکاةُ، وَالوِلایَةُ، لا تَصِحُّ واحِدَةٌ مِنهُنَّ إلّا بِصاحِبَتَیها؛

سه چیز، سنگِ بناى اسلام‌اند: نماز، زکات و ولایت، و هیچیک جز به همراه بقیّه درست نیست.

الکافی: ج ۲ ص ۱۸ ح ۴ / شناخت‌نامه نماز: ج1 ص136.

پس کِی دلها، نرم می‌شود؟!

عیسى بن مریم علیه السلام:

إِلى‏ کَم یَسِیلُ الماءُ عَلَى الجَبَلِ لَا یَلِینُ؟!

إِلى‏ کَم تَدرُسُونَ الحِکمَةَ لَا یَلِینُ عَلَیها قُلُوبُکُم؟!

تا کى آب بر کوه روان شود و کوه نرم نگردد؟! تا کى حکمت مى‏‌خوانید و دل‏هایتان با آن نرم نمى‌‏شود؟!

الأمالی للمفید: ص ۲۰۹ ح ۴۳ / حکمت‌نامه عیسی بن مریم علیهما السلام، ص228.

سرمایه‌گذاری دائمی

امام رضا علیه السلام:

الأجَلُ آفةُ الأَملِ، والعُرفُ ذَخیرةُ الأبَدِ؛

اجل آفت آرزو و نیکى اندوخته همیشگی ست.

العدد القویّة: ص ۲۹۹ ح ۳۵ / چشم تماشا، ص206.

فقدان رسول اکرم

امام على علیه السلام:

بأبی أنتَ و اُمّی یا رسولَ اللّهِ ! لَقَدِ انقَطَعَ بمَوتِکَ ما لَم یَنقَطِع بمَوتِ غَیرِکَ

مِن النُّبُوّةِ و الإنباءِ و أخبارِ السَّماءِ؛

پدر و مادرم فداى تو اى رسول خدا! با مرگ تو چیزى به پایان رسید که با مرگ کسى جز تو به پایان نرسید: نبوّت و خبر دادن و خبرهاى آسمان.

نهج البلاغة : خطبة ۲۳۵ / میزان الحکمه ج 12 ص 55.

بخشی از تفسیر آیه 29 الی آخر سوره مطففین

روزى امام على علیه السلام و جمعى از مؤمنان از کنار جمعى از کفار مکه گذشتند، آنها به علی علیه السلام و مؤمنان خندیدند و استهزا کردند، آیات 29 الی 36 سوره مطففین نازل شد و سرنوشت این گروه کافر استهزا کننده را در قیامت روشن ساخت.
حاکم ابو القاسم حسکانى (از علمای بزرگ اهل سنت) در کتاب "شواهد التنزیل" از ابن عباس چنین نقل مى‏ کند: « منظور از" إِنَّ الَّذِینَ أَجْرَمُوا" منافقان قریش و منظور از" الَّذِینَ آمَنُوا" على بن ابى طالب و یاران او است».

باقیات الصالحات

پیامبر صلى الله علیه و آله :

إذا ماتَ الإنسانُ انقَطَعَ عَمَلُهُ إلاّ مِن ثَلاثٍ :

إلاّ مِن صَدَقَةٍ جاریَةٍ أو عِلمٍ یُنتَفَعُ بِهِ أو وَلَدٍ صالِحٍ یَدعُو لَهُ؛

با مرگ انسان، رشته عملش قطع مى شود، مگر از سه چیز: صدقه جارى (وماندگار)، دانشى که مردم از آن بهره‌مند شوند، و فرزند نیکوکارى که برایش دعا کند.

إرشاد القلوب،ترجمه طباطبایى، ص: 51.

بخشی از تفسیر آیه 37 / سوره حاقه

در حدیثى آمده است که" صعصعة بن صوحان" که از یاران امام علی علیه السلام بود، مى ‏گوید: مرد عربى خدمت على علیه السلام آمد و از آیه" لا یَأْکُلُهُ إِلَّا الْخاطِئون" سؤال کرد، و بجاى " خاطئون" (یعنى خطاکاران) "خاطون" که به معنى گام برداران است قرائت کرد، لذا پرسید: همه مردم گام برمى ‏دارند، آیا خداوند به همه آنها از این غذا مى‏ دهد؟ امام تبسمى فرمود و گفت: اى مرد عرب صحیح « لا یَأْکُلُهُ إِلَّا الْخاطئون » است. عرض کرد راست گفتى اى امیر مؤمنان! خداوند بنده غیر خطاکار را تسلیم عذاب نمى ‏کند، سپس امام علیه السلام رو به " ابو الأسود دوئلی" (که مرد ادیبى بود) کرد و فرمود: امروز حتى بیگانگانِ از لغت عرب نیز مسلمان شده ‏اند، ترتیبى ده تا بتوانند زبان خود را اصلاح کنند و ابو الأسود به دنبال این دستور علامت رفع و نصب و کسر (پیش و زبر و زیر) را ابداع کرد .(تفسیر درالمنثور)

ثمره‌ی گفتگو و مناظره

امام علی علیه السلام:

اِضرِبُوا بَعضَ الرَّأیِ بِبَعضٍ یَتَوَلَّد مِنهُ الصَّوابُ؛

آراى خود را با یکدیگر در میان گذارید تا اندیشه درست، پدید آید.

غرر الحکم: ح 2567 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص33.

حدّ و حدود دوستی

امام علی علیه السلام:

اُبذُل لِصَدیقِکَ کُلَّ المَوَدَّةِ وَ لا تَبذُل لَهُ کُلَّ الطُّمَأنینَةِ

وَأعطِهِ مِن نَفسِکَ کُلَّ المُواساةِ وَ لا تَقُصَّ إلَیهِ بِکُلِّ أسرارِکَ؛

تمامت دوستى را نثار دوستت کن، اما به او یکسره اطمینان مکن

و با او به‌کمال، یکدل باش، اما همه اسرارت را با او بازگو مکن.

غرر الحکم: ح 2462 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص32.

حکمت و آرامش، زیور خوبان

امام على علیه السلام:

اِستَشعِرِ الحِکمَةَ، وتَجَلبَبِ السَّکینَةَ، فَإِنَّهُما حِلیَةُ الأَبرارِ؛

حکمت را جامه زیرین خویش ساز و آرامش را رَداى خود؛ زیرا این دو، زیور نیکان است.

غرر الحکم: ح ۲۳۲۴ / دانشنامه میزان الحکمه، ج11 ص222.

مراقبت از راهها و جاده‌ها

امام صادق علیه السلام :

مَن أضَرَّ بِشَى ءٍ مِن طَریقِ المُسلِمینَ فَهُوَ لَهُ ضامِنٌ؛

هر کس بخشى از راه عبور مسلمانان را تباه کند، پس خود ضامن آن است.(یعنی تاوانش را می دهد)

الکافى ، ج ۷ ، ص ۳۵۰ / آینه یادها، ص 113.

برتری اندیشیدن بر مرورکردن

امام على علیه السلام :

فَضلُ فِکرٍ و تَفَهُّمٍ أنجَعُ مِن فَضلِ تَکرارٍ و دِراسَةٍ؛

بسیار اندیشیدن و فهمیدن، سودمندتر است از تکرار بسیار و درس گرفتن.

غررالحکم و دررالکلم ح ۶۵۶۴ / آینه یادها، ص 111.