بخشی از تفسیر آیه 83 / یوسف

یعقوب علیه السلام کلامی را که در هنگام مفقود شدن یوسف(آیه 18) به زبان آورده بود، تکرار می کند:" ( هوای ) نفس شما ، مسأله را چنین در نظرتان آراسته است! من صبر می کنم ، صبری زیبا ". این سخن برای تکذیب پسرانش در مورد بازداشت بنیامین یا تهمت به آنها نبود؛ زیرا قراین نشان می دهد که آنها راست می گویند و بنیامین بازداشت شده بود؛ بلکه حضرت یعقوب علیه السلام با زیرکی خدادادی که داشت، فهمید که بازداشت بنیامین به گم شدن یوسف ارتباط دارد و می دانست که گم شدن یوسف در اثر هوای نفس برادرانش بوده است. به همین دلیل نگفت که امیدوارم خداوند بنیامین را به من باز گرداند؛ بلکه فرمود امیدوارم خداوند همه آنها ( یعنی یوسف، بنیامین و برادر بزرگتر که در مصر ماندند) را به من بازگرداند و بدین ترتیب فهماند که مفقود شدن همه آنها، در اثر فریبکاری نفس پسران نادان و خطاکار بوده است.
منبع: تفسیر المیزان.

بخشی زا تفسیر آیه 23 / هود

«أخبَتوا» از ریشه «خبت» است و به معنای زمین صاف و وسیعی است که انسان به راحتی و با اطمینان می تواند در آن گام بردارد. به همین جهت، این ماده به معنای اطمینان به کار رفته است و به معنای خضوع و تسلیم هم می باشد؛ زیرا چنین زمینی، هم برای گام برداشتن اطمینان بخش است و هم برای رهروان، خاضع و تسلیم. در حدیثی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که یکی از یارانش به او عرض کرد: در میان ما مردی به نام « کُلَیب» است. هیچ کلامی از شما صادر نمی شود مگر اینکه می گوید: من تسلیم هستم و به همین خاطر، او را «کلیب تسلیم» نامیده ایم. امام دعا کرد: " رحمت خدا بر او باد." سپس اضافه کرد: " آیا می دانید تسلیم چیست؟" ما ساکت شدیم. امام فرمود: به خدا سوگند، این همان إخبات است که در کلام خداوند آمده است: « إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَخْبَتُوا إِلَىٰ رَبِّهِمْ».
منبع: تفسیر نمونه و تفسیر المیزان.

سعادت می خواهی ؟

امام على علیه السلام:

أسعَدُ الناسِ مَن عَرَفَ فَضلَنا، و تَقَرَّبَ إلى اللّهِ بِنا، و أخلَصَ حُبَّنا، و عَمِلَ بما إلَیهِ نَدَبنا، و انتَهى عَمّا عَنهُ نَهَینا، فذاکَ مِنّا و هُو فی دارِ المُقامَةِ مَعَنا؛

خوش‌بخت‌ترینِ مردم کسى است که فضل و مقام ما را بشناسد و به وسیله ما به خدا نزدیک شود و در دوستى ما یکدل و مخلص باشد و به آنچه ما بدان فرا خواندیم عمل کند و از آنچه ما نهى کردیم دست بردارد. چنین کسى از ماست و در سراى ماندگارى (بهشت) با ماست.

غرر الحکم: ۳۲۹۷ / میزان الحکمه: ج 5 ‌ص304.

بخشی از تفسیر آیه 103 / توبه

جمله" صَلِّ عَلَیْهِمْ‏" گر چه خطاب به پیامبر صلی الله علیه و آله است ولى روشن است که یک حکم کلى را بیان مى ‏کند (زیرا قانون کلى این است که احکام اسلام میان پیامبر و دیگران تفاوتى ندارد و ویژگی هاى پیامبر از نظر احکام باید با دلیلِ خاص ثابت شود). بنا بر این متصدیان امور بیت المال در هر عصر و زمان مى ‏توانند با جمله (اللهم صل علیهم) به زکات دهنده‏ گان دعا کنند. با این حال تعجب در این است که بعضى از متعصبان اهل سنت صلوات را براى آل پیامبر به تنهایی جائز نمى‏دانند، یعنى اگر کسى بگوید (اللهم صل علىٰ على امیر المؤمنین) یا (صل علىٰ فاطمه الزهراء) ممنوع مى ‏شمرند، در حالى که ممنوع بودن اینگونه دعا دلیل مى ‏خواهد نه اجازه گفتن آن؛ بعلاوه همانگونه‏ که در بالا گفتیم قرآن صریحا اجازه مى ‏دهد که در باره افراد عادى چنین دعائى شود، تا چه رسد براى اهل بیت که جانشینان پیامبرند. ولى، چه مى ‏توان کرد که تعصبها گاهى جلو فهم آیات قرآن را نیز می گیرد.
منبع : تفسیر نمونه.

کارسازی ولایت با عمل و ورع

امام باقر علیه السلام:

إنّا لا نُغنی عَنکُم ـ واللّهِ ـ شَیئا إلّا بِالوَرَعِ، وإنّ وِلایَتَنا لا تُدرَکُ إلّا بِالعَمَلِ؛

به خدا سوگند ما به کار شما نخواهیم آمد جز آنکه وارسته باشید؛ و بی‌گمان ولایت ما جز با عمل به دست نمی‌آید.

مصادقة الإخوان: ص۱۳۶ ح ۶ / چشم تماشا، ص150.

بخشی از تفسیر آیه 18 / توبه

مسجد، پایگاه مهّم عبادى و اجتماعى مسلمانان است. بنابراین، هم متولّیان آن باید صالح و پاک باشند و هم برنامه ‏هایش سازنده و تربیت کننده، هم بودجه ‏اش مشروع و حلال باشد و هم مسجدیان اهل تقوا و خدایى و مورد تکریم. وگرنه اگر سازندگان مساجد، جبّاران و سلاطین باشند و پیشنمازان، افراد بى‏سواد و ترسو و خادمان نیز وارفتگان بى ‏حال، طبعاً مساجد از هدف اصلى خود که آبادى معنوى است، دور خواهد ماند.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: « إذا رأیتم الرّجُلَ یعتاد المسجدَ فاشهَدُوا له بالأیمان». همین که دیدید کسى به مسجد رفت و آمد مى‏کند، به ایمان او گواهى دهید.
مخصوصا باید توجه داشت، مسجد مرکزى براى جوانان با ایمان گردد، نه اینکه تنها مرکز بازنشستگان و از کار افتادگان شود. مسجد باید کانونى براى فعال‏ترین قشرهاى اجتماع باشد، نه مرکز افراد بیکاره و بى حال و خواب آلوده‏ ها.

منبع: تفسیر نور؛ تفسیر نمونه؛ تفسیر الدر المنثور.

بخشی از تفسیر آیه 39 / انفال

طبق آیه یکی از اهداف مقدس جهاد اسلامى، بر چیدن بساط بت پرستى و از میان بردن بتکده‏ هاست؛ زیرا آزادى دینى مخصوص کسانى است که از یکى از ادیان آسمانى پیروى کنند و در برابر آنها، انجام فشار براى تغییر عقیده صحیح نیست، ولى بت پرستى نه دین است و نه مکتب بلکه خرافه است و انحراف؛ حکومت اسلامى باید نخست از طریق تبلیغ و اگر ممکن نشد از طریق توسل به زور، بساط بت پرستى را از همه جا برچیند و بتخانه‏ ها را ویران کند.

در تفسیرهاى اهل سنت و شیعه از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: "تأویل و تفسیر نهایى این آیه هنوز فرا نرسیده است و هنگامى که قائم ما قیام کند، کسانى که زمان او را درک کنند، تأویل این آیه را خواهند دید. به خدا سوگند دین محمد صلی الله علیه و آله به تمام نقاطى که شب می پوشاند، خواهد رسید تا در سراسر روى زمین مشرک و بت پرستى باقى نماند."

منبع: تفسیر نمونه، تفسیر جامع البیان، تفسیر روح المعانی.

خوشا به حال جوانی که ...

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

خَیرُ اُمَّتی مَن هَدَمَ شَبابَهُ فی طاعَةِ اللّهِ، وفَطَمَ نَفسَهُ عَن لَذّاتِ الدُّنیا وتَوَلَّهَ بِالآخِرَةِ، إنَّ جَزاءَهُ عَلَى اللّهِ أعلى مَراتِبِ الجَنَّةِ؛

بهترینِ امّت من کسى است که جوانی‌اش را در فرمانبرى از خداوند، سپرى کند و خود را از خوشی‌هاى دنیا وا‌گیرد و شیفته آخرت باشد. به‌راستى که پاداش او نزد خداوند، برترین جایگاه بهشت است.

المواعظ العددیّة: ص ۳۴ / دانشنامه قرآن و حدیث: ج7 ص284.

بخشی از تفسیر آیه 151 / انعام

خداوند در چند جای قرآن، پس از دعوت به توحید و یگانه پرستی، بلافاصله درباره نیکی به پدر و مادر سخن گفته است(بقره / 83؛ نساء / 36؛ إسراء / 23؛ لقمان / 14 و همین آیه). از این آیات فهمیده می شود که ناسپاسی نسبت به پدر و مادر، از بزرگترین گناهان کبیره یا بزرگترین گناه بعد از شرک است. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است:« از آزردن پدر و مادر بپرهیزید. همانا بوی بهشت از هزار سال راه به مشام می رسد؛ ولی آزاردهنده ی (پدر و مادر) و ... آن را نمی یابد». همچنین از آن حضرت روایت شده است:« نیکی کننده (به پدر و مادر، در بهشت) یک درجه از پیامبران پایین تر است و آزاردهنده ی (پدر و مادر، در جهنم) یک طبقه از فرعونیان بالاتر است.»
منبع: وسائل الشیعه،ج21،ص501؛ مستدرک الوسائل،ج15،ص176.

من و مفهوم سوره "العصر"

نمی دونم آخرش چی فکر می کنین ولی میگم.
چند روز پیش دلم مجبورم کرد بخاطر مهمان نوازی یک نفر، ازش تشکر کنم اما بدلایلی مطلب زیر رو براش نوشتم:

سلام آقای ..... مهربان
از مهمان نوازی شما بسیار متشکرم.

«صفایی ندارد ارسطو شدن       خوشا پرکشیدن پرستو شدن»

«قسم به روزگار که همه مردم عمرشون تلف میشه، به جز اونایی که حقیقت های زندگی رو باور کردن و کار صحیح و مناسب رو انجام دادن و سعی کردن که بقیه رو هم به خوبی و حقیقت و تحمل سختی های این حقیقت توصیه کنن.»

حمید حسینی زاده

6 / 6 / 93

ربطش به سوره العصر رو هم لابد فهمیدین!

بخشی از تفسیر آیه 9 / انعام

منظور از آیه این است که پیامبر خدا، به تناسب مقام رهبری و عهده دار بودن امر تربیت مردم و سرمشق عملی دادن به آنها لازم است از جنس خود مردم و مانند آنها باشد و تمام غرایز و صفات انسانی در او وجود داشته باشد؛ زیرا فرشته، علاوه بر این که با چشم بشر دیده نمی شود، نمی تواند سرمشق عملی برای او گردد؛ چون نه از نیازها و دردهای او آگاه است و نه با غریزه ها و خواسته های او آشنا است و به همین دلیل نمی تواند رهبری مناسب برای نوع بشر باشد. باید دانست که منظور از « لَجَعَلناهُ رَجُلاً »[=حتما او را بصورت انسان در می آوردیم] این نیست که فقط شکل انسان به او می دادیم؛ بلکه منظور این است که او را از نظر ظاهر و باطن به شکل انسان قرار میدادیم.
منبع: تفسیر نمونه.

بخشی از تفسیر آیه 148 / نساء

مفسران گفته اند: خداوند در این آیه استثنا قائل شده و به کسی که به او ستم شده، اجازه داده که بدی های ستمگر را آشکار کند؛ اما این به این معنی نیست که مظلوم اجازه دارد تمام بدی های ظالم را به هر نحو اعلام کند و به قول معروف، هرچه از دهانش در آمد، به او بگوید؛ بلکه به این معناست که کسی که به او ظلم شده، اجازه دارد در همان مورد خاص ساکت نباشد و برای گرفتن حقش، بدی و ظلم ظالم را با صدای بلند آشکار کند و صفات بد او را که با ظلم او ارتباط دارد، به زبان آورد. مفسرین و فقها از این آیه استفاده کرده اند که یکی از موارد جواز غیبت، دادخواهی و اعلام مظلومیت است.

منبع: تفسیر المیزان و تفسیر اطیب البیان.

بخشی از تفسیر آیه 64 / نساء

میان زبیر بن عوام - از مهاجرین- و یکى از انصار، بر سر آبیارى نخلستان نزاع[=دعوا] شد. پیامبر صلی الله علیه و آله قضاوت کرد که چون قسمت بالاى باغ، متعلق به زبیر است، اوّل او آبیارى کند. مرد انصارى از قضاوت پیامبر صلوات الله علیه و آله ناراحت شد و گفت چون زبیر، پسر عمه توست، به نفع او داورى کردى! رنگ پیامبر پرید و این آیه نازل شد. عجبا که خودشان رسول‏ اللّه را به داورى پذیرفته‏ اند، ولى سرپیچی می کنند!
امام صادق علیه السلام فرمود: "اگر کسانى اهل نماز و حج و زکات باشند، ولى نسبت به کارهاى پیامبر صلى الله علیه و آله سوءظن داشته باشند، در حقیقت مؤمن نیستند." سپس آیه 64 سوره نساء را تلاوت فرمودند.
منبع: تفسیر نورالثقلین و تفسیر نور.

بخشی از تفسیر آیه 149 / آل عمران

از این آیه می توان فهمید که یکى از عوامل مهم پیروزى در جنگها، روحیه سرباز است. آن قدر که روحیه عالى سربازان در پیروزى تاثیر دارد، کم و کیف آنها و چگونگى سلاح آنها اثر ندارد؛ اسلام با تقویت روح ایمان و عشق به جهاد و افتخار به شهادت و اتکاى به خداوند قادر این ویژگی را در مجاهدان خود به عالیترین وجهى پرورش داد در حالى که بت‏ پرستان خرافى که تکیه‏ گاهشان بتهاى بى اراده و بى جان بود و عقیده به معاد و زندگى پس از مرگ نداشتند و خرافات، افکار آنها را آلوده کرده بود، روحیه‏ اى ضعیف و ناتوان داشتند و یکى از عوامل مؤثر پیروزى مسلمانان بر آنها همین تفاوت روحیه بود.

منبع: تفسیر نمونه.

بخشی از تفسیر آیه 282 / بقره

بزرگترین آیه‏ قرآن، این آیه است که درباره‏ مسائل حقوقى و نحوه‏ تنظیم اسناد تجارى مى ‏باشد. این آیه نشانه دقّت نظر و جامعیّت اسلام است که در دوره جاهلیّت و در میان مردمى عقب افتاده، دقیق ‏ترین مسائل حقوقى را طرح کرده است.
کلمه «تداینتم» از «دَین» به معناى بدهى، شامل هرگونه معامله غیر نقدى، وام و خرید سَلَف[=پیش خرید] مى ‏شود. در حدیث آمده است: "اگر کسى در معامله، سند و شاهد نگیرد و مالش در معرض تلف قرار گیرد، هرچه دعا کند، خداوند مستجاب نمى ‏کند و مى ‏فرماید: چرا به سفارشات من عمل نکردى؟!"
در زمانى که در تمام جزیرة العرب به گفته مورخان، 17 باسواد بیشتر نبوده، این همه سخن از نوشتن، نشانه توجّه اسلام به علم و حفظ حقوق است.
منبع: تفسیر کنزالدقائق و تفسیر نور