پیامد نافرمانی خدا

امام باقر علیه السلام:

مَن حاوَلَ أمراً بِمَعصیةِ اللّهِ کانَ أقرَبُ لِما یخافُ، وأفوَتُ لِما یَرجو؛

هرکس با نافرمانى خدا در پى چیزى باشد، به آنچه می‌ترسد، نزدیکتر می‌شود و امیدش بیشتر از دست می‌رود.

الکافی: ج ۲ ص ۳۷۳ ح ۳/ چشم تماشا، ص152.

بخشی از تفسیر آیه 143 / سوره آل عمران

در شأن نزول این آیه آمده است: پس از جنگ بدر که مسلمانان پیروز شدند و عدّه‏ اى نیز به شهادت رسیدند، برخى مى‏ گفتند: اى کاش! ما نیز در جنگ بدر در راه خدا به شهادت مى ‏رسیدیم. ولى همانها در سال بعد در جنگ أُحد پا به فرار گذاشتند که در این آیه مورد انتقاد و سرزنش قرار گرفته ‏اند.
در زیارت شهداى کربلا مى‏ گوییم: اى کاش! ما با شما بودیم و به شهادت مى ‏رسیدیم. آیا هیچ فکر کرده ‏ایم که در مقام عمل، چه مى ‏کنیم؟!
خوش بود گر مِحَک تجربه آید به میان
تا سیه روى شود هر که در او غش باشد
آری! به تخیلات و آرزوهاى خود دل نبندیم و به هر شعار و شعاردهنده‏ اى اطمینان نکنید و در میدان عمل است که مردان آزموده مى ‏شوند.

ضررهای پرخوری

امام علی علیه السلام:

إیّاکُم وَ البِطنَةَ فَإنَّها مَقساةٌ لِلقَلبِ مَکسَلَةٌ عَنِ الصَّلاةِ وَ مَفسَدَةٌ لِلجَسَدِ؛

زنهار از پُرىِ شکم؛ زیرا موجب سختدلى، کاهلى در نماز و تباهى بدن می‌شود.

غرر الحکم: ح 2742 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص34.

بخشی از تفسیر آیه 282 / سوره بقره

هجده دستوری که این آیه در مورد تنظیم سند برای معاملات، ذکر کرده، آن هم با ذکر جزئیات در تمام مراحل، بیانگر توجه عمیقی است که قرآن به امور اقتصادی مسلمانان و نظم کار آنها دارد. این توجه ویژه قرآن به ثبت قراردادها در جامعه عقب مانده ای که سواد خواندن و نوشتن در آن بسیار کم و آورنده آن شخصی درس نخوانده بود، اهتمام این کتاب آسمانی به اصلاح نظام اقتصادی مسلمانان را به خوبی آشکار می کند.
در این آیه کلمه «دَین» به کار برده شده و نه قرض؛ زیرا قرض فقط در مبادله دو چیز که مانند یکدیگرند، به کار می رود؛ مثل اینکه کسی چیزی را وام می گیرد که مانند آن را برگرداند ولی دَین، هرگونه بدهکاری را - خواه از طریق قرض گرفتن باشد یا معاملات دیگر - شامل می شود مثل اجاره، صلح و... که یکی از دو طرف، چیزی را به عهده بگیرد.(تفسیرنمونه)

بچه های من

حیات در کنار اینها معنی میده

عقل خطاپذیر!

امام علی علیه السلام:

اِتَّهِمُوا عُقُولَکُم فَإنَّهُ مِنَ الثِّقَةِ بِها یَکُونُ الخَطاءُ؛

خِردهاى خود را خطاپذیر بدانید، که بسا اعتماد کردن به آن، خطا باشد.

غرر الحکم: ح 2570 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص33.

بخشی از تفسیر آیه 191 / سوره بقره

از آن جهت به حومه کعبه مسجدالحرام گفته اند که خداوند چیزهایی را در آن مکان حرام کرده که در جاهای دیگر حلال است؛ از جمله ورود به مسجدالحرام بدونِ احرام جایز نیست و هرکس که بخواهد وارد مسجدالحرام شود، باید ابتدا مُحرم گردد. همچنین جنگ و خون ریزی در آنجا - مگر برای دفاع - حرام است. علت نام گذاری ماه های حرام (رجب،ذیقعده، ذیحجه و محرم) نیز همین است؛ زیرا جنگ و خونریزی - مگر برای دفاع - در این ماه ها حرام است.(اقتباس شده از مصطلحات الفقه)

خطاب خوب، جواب خوب

امام علی علیه السلام:

أجمِلُوا فِى الخِطابِ تَسمَعُوا جَمیلَ الجَوابِ؛

خطابتان را نیکو کنید تا جواب نیکو بشنوید.

غرر الحکم: ح 2568 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص33.

بخشی از تفسیر آیه 40 / سوره بقره

کلمه اسرائیل که لقب حضرت یعقوب علیه السلام است، از دو کلمه «اسرا» به معنای عبد و  کلمه «ئیل» به معنای الله ترکیب شده و به زبان عبری است. حضرت یعقوب علیه السلام دوازده پسر داشت و نَسَب بنی اسرائیل به این دوازده پسر منتهی می شود. نَسَب حضرت موسی علیه السلام نیز با چهار واسطه به حضرت یعقوب علیه السلام می رسد. مراد از پیمانی که بنی اسرائیل با خدا بسته بودند، مواردی است که در آیات 83و84 سوره بقره به آنها اشاره شده و مراد از نعمتی که خداوند به بنی اسرائیل عنایت فرمود نیز نعمتهایی است که در آیات 49 به بعد ذکر شده است.(برگرفته از تفاسیر نمونه و اطیب البیان)

پرده غفلت

امام علی علیه السلام:

بَینَکُم وَ بَینَ المَوعِظَةِ حِجابٌ مِنَ الغَفلَةِ وَ الغِرَّةِ؛

میان شما و اندرز، پرده اى از غفلت و فریفتگى است.

غرر الحکم: ح ۴۴۵۰/ گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص44

بخشی از تفسیر آیه 1 / سوره مطففین

کم فروشی هر صنفی متناسب با خودش می باشد: معلم، کارگر، نویسنده، فروشنده، مهندس، دکتر و دیگر مشاغل، هر کدام در انجام وظیفه خود کوتاهی کنند، کم فروشند. کم فروشی از گناهان کبیره است؛ زیرا وعده عذاب برای آن آمده است. در روایات می خوانیم هرگاه مردم گرفتار کم فروشی شوند، زمین روئیدنی های خود را از مردم باز می دارد و مردم به قحطی تهدید می شوند.(تفسیر نور و المیزان)

گریستن از خوف خدا

امام علی علیه السلام:

بُکاءُ العَبدِ مِن خَشیَةِ اللّهِ یُمَحِّصُ ذُنُوبَهُ؛

گریستن بنده از خوف خدا، گناهانش را از میان می‌برد.

غرر الحکم: ح ۴۴۳۲ / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص44.

بخشی از تفسیر آیه 51 / سوره قلم

آیا چشم زدن واقعیت دارد؟
این مساله از نظر عقلى امر محالى نیست، چه اینکه بسیارى از دانشمندان امروز معتقدند در بعضى از چشمها نیروى مغناطیسى خاصى نهفته شده که کارایى زیادى دارد، حتى با تمرین و ممارست مى‏توان آن را پرورش داد، خواب مغناطیسى از طریق همین نیروى مغناطیسى چشمها است. بسیارى نقل مى ‏کنند که با چشم خود افرادى را دیده ‏اند که داراى این نیروى مرموز چشم بوده ‏اند و افراد یا حیوانات یا اشیایى را از طریق چشم زدن از کار انداخته‏ اند.
لذا نه تنها نباید اصرارى در انکار این امور داشت باید امکان وجود آن را از نظر عقل و علم پذیرفت.در روایات اسلامى نیز تعبیرات مختلفى دیده مى‏ شود که وجود چنین امرى را اجمالاً تایید مى‏ کند.در حدیثى مى‏ خوانیم که" اسماء بنت عمیس" خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله عرض کرد: گاه به فرزندان جعفر چشم مى ‏زنند، آیا" رُقیه" اى براى آنها بگیرم (منظور از" رقیه" دعاهایى است که مى‏ نویسند و افراد براى جلوگیرى از چشم زخم با خود نگه می دارند و آن را تعویذ نیز مى ‏گویند).
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:"آرى، مانعى ندارد، اگر چیزى مى ‏توانست بر قضا و قدر پیشى گیرد چشم زدن بود".(تفسیرنمونه و مجمع البیان.)

دوستان صالح

امام زین العابدین علیه السلام:

إِنَّ مِن سَعَادَةِ المَرءِ أَن یَکُونَ ... خُلَطَاؤُهُ صَالِحِینَ؛

از سعادت آدمی،... داشتن دوستان صالح است.

الکافی: ج ۵، ص ۲۵۷، ح ۱/ سعادت و شادکامی از دیدگاه اسلام: ج1 ص41.

بخشی از تفسیر آیه 11 / سوره مجادله

«تَفَسَّحوا»  از ماده "فُسح" (بر وزن قفل) به معنى مکان وسیع است، بنابراین" تَفَسُّح" به معنى توسعه دادن مى ‏باشد و این یکى از آداب مجلس است که وقتى تازه واردى داخل مى ‏شود حاضران جمع و جورتر بنشینند و براى او جا باز کنند، مبادا سرگردان و احیاناً خسته و شرمنده شود، این موضوع یکى از وسائل تحکیم پیوندهاى محبت و دوستى است.‏