عیسى بن مریم علیه السلام:
إِنَّ إِبلِیسَ یُرِیدُ أَن یُبخِلَکُم، فَلا تَقَعُوا فِی بُخلِهِ؛
ابلیس مىخواهد شما را به بخل ورزیدن بکشاند. پس [مراقب باشید] در دام بخل او نیفتید.
الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۱۰ / حکمت‌نامه عیسی بن مریم علیهما السلام، ص208.
امام علی علیه السلام:
کُلُّ مُصطَنِعِ عارِفَةٍ فَإِنَّما یَصنَعُ إلى نَفسِهِ،
فَلا تَلتَمِس مِن غَیرِکَ شُکرَ ما أتَیتَهُ إلى نَفسِکَ، وتَمَّمتَ بِهِ لَذَّتَکَ، ووَقَیتَ بِهِ عِرضَکَ؛
هر کس کار نیک انجام می‌دهد، به خودش نیکى می‌کند. پس، از دیگرى نخواه که سپاسگزار چیزى باشد که براى خود کرده‌اى و لذت خویش را با آن کامل و آبروى خود را با آن حفظ کرده‌اى.
شرح نهج البلاغة: ۲۰ / ۳۴۳ / ۹۳۶ / خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث، ص244.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
أکثَرُ النّاسِ قیمَةً أکثَرُهُم عِلمًا، وأقَلُّ النّاسِ قیمَةً أقَلُّهُم عِلمًا؛
پرارزشترینِ مردم، دانشمندترین؛ و کم‌ارزشترینِ مردم، نادانترینِ ایشان‌اند.
أمالی الصدوق: ۷۲ / ۴۱ / علم و حکمت: ج1 ص36.
امام صادق علیه السلام:
لَیسَ العِلمُ بِکَثرَةِ التَّعَلُّمِ،
إنَّما هُوَ نورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّهُ أن یَهدِیَهُ؛
دانش به فراوانى آموختن نیست، بلکه نورى است که در دل هرکس خدا هدایتش را بخواهد، می‌تابد.
منیة المرید: ۱۴۹ / علم و حکمت: ج 1 ص32.
امام علی علیه السلام:
العِلمُ مِصباحُ العَقلِ؛
دانش، چراغ خرد است.
غرر الحکم: ۱۵۸۳ / علم و حکمت: ج1 ص32.
امام علی علیه السلام:
مَن أحسَنَ سَریرَتَهُ أحسَنَ اللّهُ عَلانِیَتَهُ؛
هر کس درون خویش را نیک سازد، خداوند هم برون او را نیکو مى‌سازد.
کنز الفوائد: ۲ / ۶۸ / خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث، ص268.
در چندین آیه از آیات قرآن، استکبار، صفتی است که ویژه کافران به کار رفته و منظور از آن، تکبر از قبول حق است. این نوع تکبر، تمام راه های هدایت را به روی انسان می بندد و او را در سراسر عمرش در بدبختی و گناه و بی ایمانی نگه می دارد. در روایت از امام علی علیه السلام می خوانیم:«ابلیس، دشمن خدا و پیشوای متعصبان و پیشرو گردنکشان است.» بنابراین هرکس از پذیرش حق سرباز زند - فقیر باشد یا ثروتمند - مستکبر است؛ اگرچه نمی توان انکار کرد که در بسیاری اوقات، ثروت زیاد سبب می شود که انسان از پذیرش حق خودداری کند.(تفسیر نمونه)
امام صادق علیه السلام:
مَن قَبِلَ اللّهُ مِنهُ صَلاةً واحِدَةً لَم یُعَذِّبهُ، ومَن قَبِلَ مِنهُ حَسَنَةً لَم یُعَذِّبهُ؛
خداوند، از هر که یک نماز بپذیرد، او را عذاب نمى‌کند و [نیز] از هر که یک حسنه قبول کند، او را عذاب نمى‌نماید.
الکافی: ۳ / ۲۶۶ / ۱۱ / خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث، ص264.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
لَیسَ البِرُّ فی حُسنِ الزِّیِ، ولکِنَّ البِرَّ فِی السَّکینَةِ وَالوَقارِ؛
نیکى، در آراستگىِ ظاهر نیست؛ بلکه در آرامش و وقار است.
جامع الأحادیث للقمّی: ۲۸۸ / خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث، ص50.
گرچه قرآن بیزاری و برائت خدا از مشرکان را سربسته بیان کرده، از روایات اسلامی استفاده می شود که حضرت علی علیه السلام از طرف پیامبر صلی الله علیه و آله مأمور شد که چهار موضوع را به مردم ابلاغ کند:
1- الغای پیمان مشرکان
2- ممنوع بودن شرکت آنها در مراسم حج آینده
3- ممنوع بودن طواف افراد عریان و برهنه که تا ان زمان در میان مشرکان رایج بود
4- ممنوع بودن ورود مشرکان به خانه خدا.
از امام باقر علیه السلام نقل شده که على علیه السلام در مراسم حج آن سال خطبه اى خواند و فرمود:از این پس هیچ برهنه اى نباید طواف خانه خدا بیاید و هیچ بت پرستى حق شرکت در مراسم حج ندارد و آنهایى که پیمانشان با پیامبر صلی الله علیه و آله مدت دارد تا پایان مدت محترم است و آنها که پیمانشان مدت ندارد، مدتش چهار ماه خواهد بود.(تفاسیر نمونه و مجمع البیان)
امام کاظم علیه السلام :
مَنِ اقتَصَدَ وقَنَعَ بَقِیَت عَلَیهِ النِّعمَةُ ، ومَن بَذَّرَ وأسرَفَ زالَت عَنهُ النِّعمَةُ؛
هر که میانه روى و قناعت پیشه کند، نعمت برایش پایدار مى مانَد؛ و آن که ریخت و پاش و اسراف کند، نعمت از او روى گردانَد.
تحف العقول : ۴۰۳ / توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث: ج 1 ص 394.
امام علی علیه السلام:
إیّاکَ وَ النَّمیمَةَ فَإنَّها تَزرَعُ الضَّغینَةَ وَ تُبَعِّدُ عَنِ اللّهِ وَالنّاسِ؛
بپرهیز از سخن‌چینى که بذر کینه می‌افشانَد و از خدا و مردم دور می‌کند.
غرر الحکم: ح 2663 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص34.
امام علی علیه السلام:
إیّاکَ وَالهَذَرَ فَمَن کَثُرَ کَلامُهُ کَثُرَت آثامُهُ؛
زنهار از پُرگویى؛ زیرا هر که پُرگو باشد، گناهانش بسیار می‌شود.
غرر الحکم: ح 2637 / گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص33.
امام باقر علیه السلام:
مَن حاوَلَ أمراً بِمَعصیةِ اللّهِ کانَ أقرَبُ لِما یخافُ، وأفوَتُ لِما یَرجو؛
هرکس با نافرمانى خدا در پى چیزى باشد، به آنچه می‌ترسد، نزدیکتر می‌شود و امیدش بیشتر از دست می‌رود.
الکافی: ج ۲ ص ۳۷۳ ح ۳/ چشم تماشا، ص152.
